Warszawskie bramy

Kamienice pochodzące z okresu międzywojennego są dziś cennym elementem architektury Warszawy. Na szczególną uwagę zasługują bramy– są w pewnym sensie wizytówkami tych zabytkowych budynków. Przedstawiam Wam kolejne prace Projekt 01b- tym razem są to inwentaryzacje architektoniczne bram historycznych. Grupa Projekt 01b analizowała detale bram i podziwiała kunszt ich wykonania. Ciekawe i poruszające dla projektantek okazały się  historie budynków, w których osadzone są bramy.

Inwentaryzacje rysunkowo-pomiarowe zrealizowane zostały przez projektantki w ramach praktyk na WSEiZ, na IV semestrze Rok Akademicki 2012/2013. pod kierunkiem mgr sztuki Krzysztofa Łyżynia.

Pierwszy obiektem inwentaryzowanym przez projektantki jest:

Brama wjazdowa do kamienicy Mieczysława Broniewskiego w stylu art déco

Oto zarys historyczny budynku przygotowany przez Projekt 01b:

Adres: ulica Narbutta 22 , Warszawa/Mokotów
Data budowy: 1937-1938
Architekt: Antoni Jawornicki
Konstrukcja: J.Zaleski
Styl architektoniczny: funkcjonalizm, posiada on jednak bramę oraz balustrady w stylu art  déco oraz elementy inspirowane barokiem.

Kamienica wzniesiona została dla Mieczysława Broniewskiego przez Przedsiębiorstwo Robót Budowlanych S. Plebiński. Zaprojektowana została w duchu późnego funkcjonalizmu przez wybitnego architekta i urbanistę, Antoniego Jawornickiego. Kamienica przy Narbutta 22 jest oryginalna w skali całego miasta. Wyróżniają ją głębokie loggie na frontowej ścianie i falujące balkony. Zdaniem Jerzego Majewskiego świadczą one o fascynacji projektanta sztuką barokową. Elewację domu od pierwszego piętra wyłożono piaskowcem. W pasie przyziemia wraz z wejściami do klatek schodowych zastosowano ciemny klinkier. Uwagę przyciągają okrągłe okna („bulaje”) i ciekawe, eleganckie detale. Tajemnica budynku, jego okrągłych okienek i falujących balkonów tkwi w tym, że w tym samym czasie kiedy projektował kamienicę na Narbutta, Jawornicki zajmował się projektowaniem wnętrz i wyposażenia na dwóch polskich transatlantykach: Batorym i Piłsudskim.

W szczególności warto zwrócić uwagę na bramę z kutego żelaza. Brama zdradza fascynacje autora art déco wyrażonego w charakterystycznych wzorach lat 30-tych. Oto jak z opisem abstrakcyjnego wzoru, w iście akrobatyczny sposób radzi sobie J. Zieliński: Wlot przejazdu otacza szeroka kamienna opaska. Nad dwuskrzydłowymi wrotami żelaznymi (obecnie wypełnionymi blachą) przetrwała krata nadświetla o rysunku w stylu art-déco. Jest to kompozycja geometryczno-abstrakcyjna z motywem trójkąta rozpołowionego pionową listwą, u góry przecinającą pierścień, od której symetrycznie i w układzie lustrzanym odchodzą pod ostrym kątem zygzakowate, przecinające się linie, zwinięte na końcach wolutowo. Podobny motyw zachował się nad wejściem do windy w holu kamienicy Al. Niepodległości 151.

Balustrady klatki schodowej również zaprojektowano w stylu art déco. Do każdego mieszkania prowadzą po dwie pary drzwi. Frontowe są szerokie, dwuskrzydłowe, a kuchenne jednoskrzydłowe, węższe, wszystkie fornirowane drewnem. Niektóre z nich zachowały oryginalne, mosiężne gałki i liczka osłaniające zamki. W czasie wojny kamienica nie została znacznie uszkodzona, choć od podwórka nadal można zobaczyć na elewacjach ślady po kulach. Przeznaczono ją dla pracowników Biura Odbudowy Stolicy, dlatego szybko została wyremontowana. Jarosław Zieliński pisał o kamienicy: Jedna z najbardziej oryginalnie ukształtowanych warszawskich kamienic luksusowych doby funkcjonalizmu, zaprojektowana przez wybitnego architekta. Wymaga szczególnej ochrony. Niedawno kamienica została pięknie odremontowana wraz z bramą wjazdową. Brama została zmodyfikowana, co budzi u niektórych osób kontrowersje.

(Informacje pochodzą m.in. ze stron: http://klimatwarszawy.pl/?p=107, http://jacek23151.pinger.pl/m/10879729)

Poniżej prezentuję  dokumentację fotogrametryczną i pomiarową przygotowaną przez projektantki:

Narbutta22_zdjeciaNarbutta22_rys

Drugim obiektem, który inwentaryzowała grupa Projekt01b jest:

Kamienica Spółdzielni Pracowników Oświaty przy ulicy Akademickiej 3.

Krótki zarys historyczny:

Kamienica została wybudowana w latach 20. XX wieku. Jest jedną z najładniejszych czynszowych kamienic Starej Ochoty, zaprojektowana w stylu historyzmu z elementami sztuki baroku. W czasie drugiej wojny światowej, w mieszkaniu prof. dr Marii Wierzbickiej (która była kierowniczką sierocińca im. Boduena przy Nowogrodzkiej), przechowywane były osoby poszukiwane przez okupanta niemieckiego m.in. prof. Ludwik Hirszfeld (lekarz) z żoną Hanną. Kamienica została wpisana do rejestru zabytków wraz z zachowanym, bardzo ozdobnym ogrodzeniem. Kamienica przetrwała wojnę choć została bardzo zniszczona. Po wojnie została odrestaurowana. Od początku istnienia kamienicy brama jest ta sama.

(informacje pochodzą m.in. ze strony:

http://polskaniezwykla.pl/web/gallery/photo,126064.html

 

Poniżej dokumentacja fotogrametryczna i pomiarowa:

fotoBRAMA

2 thoughts on “Warszawskie bramy

  1. Podziękowania dla Pana Daniela Echaust za zwrócenie uwagi na błąd, który wkradł się do artykułu…Nie Kazimierz a Mieczysław Broniewski postawił dom (dot. kamienicy przy ul. Narbutta 22). Pan Daniel jest licencjonowanym przewodnikiem po Warszawie, polecamy zapoznanie się z prowadzonym przez niego „Portalem Warszawskim- Daniel Echaust”. 🙂

  2. Pingback: Komoda „Kujawska 3” | Projekt 01b

Dodaj komentarz